Hansı işçilərə istifadə edilməmiş məzuniyyətə görə kompensasiyalar verilmir?

Hansı işçilərə istifadə edilməmiş məzuniyyətə görə kompensasiyalar verilmir?Təcrübədə bir sıra hallarda işçilər işə daxil olur və qısa bir müddətdə işdən azad olunurlar. Yəni, əmək müqavilələrinə xitam verilir. Belə olan hallarda həmin işçilərə istifadə edilməmiş məzuniyyətə görə kompensasiyalar verilməlidirmi?
Banker.az Dövlət Vergi Xidmətinə istinadən xəbər verir ki, sərbəst auditor Altay Cəfərov misallarla aydınlıq gətirir. 
Misal 1: "AA" MMC müəyyən vəzifəyə 10.06.2023-cü il tarixində işçi işə qəbul edib və müəyyən səbəbə görə işçinin əmək müqaviləsinə 21.06.2023-cü il tarixində xitam verilib. İşçiyə istifadə edilməmiş əmək məzuniyyətinə görə kompensasiya verilməlidirmi?
Misal 2: "BB" MMC 10.06.2023-cü il tarixində işçi işə qəbul edib və müəyyən səbəbə görə işçinin əmək müqaviləsinə 21.07.2023-cü il tarixində xitam verilib. İşçiyə istifadə edilməmiş əmək məzuniyyətinə görə kompensasiya verilməlidirmi?
Misal 3: "AA" MMC müəyyən vəzifəyə 10.06.2023-cü il tarixində işçi işə qəbul edib və müəyyən səbəbə görə işçinin əmək müqaviləsinə 21.08.2023-cü il tarixində xitam verilib. İşçiyə istifadə edilməmiş əmək məzuniyyətinə görə kompensasiya verilməlidirmi?
Birinci və ikinci misalda qeyd olunan hallarda işçiyə istifadə edilməmiş əmək məziniyyətinə görə heç bir kompensasiya verilməyəcək. Üçüncü misalımızda isə işçiyə istifadə edilməmiş əmək məziniyyətinə görə kompensasiya veriləcək.
Cavabları əsaslandırmaq üçün Əmək Məcəlləsinin 113, 140, 144-cü maddələrinə istinad etməliyik. Məcəllənin 113-cü maddəsinin 3-cü bəndinə əsasən, əmək məzuniyyəti hər il müvafiq iş ili üçün verilir. İş ili işçinin işə götürüldüyü gündən başlanır və növbəti ilin həmin günü başa çatır. Əgər işçinin iş ili onun əmək məzuniyyətinə çıxmaq üçün müraciət etdiyi vaxtda başlanmayıbsa, onda ona əmək məzuniyyəti yalnız iş ili başlanandan sonra verilə bilər. Bir iş ilinə görə yalnız bir əmək məzuniyyəti verilə bilər. Təqvim ili ərzində işçinin iki iş ilinə görə məzuniyyət hüququ olduqda o, həmin təqvim ilində hər iki iş ilinə görə məzuniyyətdən birlikdə və ya ayrı-ayrılıqda istifadə edə bilər.
Əmək Məcəlləsinin 140-cı maddəsində isə göstərilib ki, məzuniyyət vaxtı üçün ödənilən orta əməkhaqqı onun hansı iş ili üçün verilməsindən asılı olmayaraq məzuniyyətin verildiyi aydan əvvəlki 12 təqvim ayının orta əməkhaqqına əsasən müəyyən edilir. 12 təqvim ayından az işləyib məzuniyyətə çıxan işçinin orta aylıq əməkhaqqı onun faktiki işlədiyi tam təqvim aylarına əsasən hesablanır.
Məcəllənin 144-cü maddəsinin 2-ci bəndinə görə, əmək müqaviləsinə xitam verilməsinin səbəbindən və əsasından asılı olmayaraq işçiyə işdən çıxan günədək hər hansı şərt və ya məhdudiyyət qoyulmadan istifadə etmədiyi bütün iş illərinin əsas məzuniyyətlərinə görə pul əvəzi ödənilməlidir.
Əmək məzunuyyətinin hesablanmasında və kompensasiyanın hesablanmasında dövr kimi iş ili yox, məzuniyyətdən əvvəlki tam aylar götürülür. İş ilinin başlanması və sona çatması tam aylar olmaya bilər. Məsələn, bizim yuxarıdakı misalımızda 10.06.2023-cü il tarixi əmək məzinuyyəti üçün iş ilinin başlanması tarixidir.
Deməli, işçinin əmək məzuniyyətindən istifadə hüququ varsa və iş ili tam başa çatmamışdan əvvəl işdən azad olunursa, onda məzuniyyətə görə kompensasiya dövrü kimi yarımçıq iş ili götürülməlidir.
Birinci misalda 10.06.2023-cü ildə işə daxil olub və 21.06.2023-cü ildə işdən azad edilib. Bu dövrdə ancaq 10 təqvim gününü işləyıb və dövrdə iş ilinə daxil olan hər hansı bir iş ayı yoxdur. Odur ki, işçiyə heç bir kompensasiya verilməyəcək.
İkinci misalda 10.06.2023-cü ildən 21.07.2023-cü il tarixinə kimi olan iş ilinə görə 10.06.2023-10.07.2023 bir iş ayı və 10 təqvim günü vardır. Nəticə etibarı ilə işçiyə bir iş ayına görə kompensasiya hesablanılıb ödənilməlidir. Ancaq Əmək Məcəlləsinin 140.2.-ci maddəsinə görə, 12 təqvim ayından az işləmiş işçiyə əmək məzuniyyəti və kompensasiya əvvəlki tam ayların orta əməkhaqqına görə hesablanır. Nə iyun, nə də iyul aylarını tam işləmədiyinə görə işçiyə bir iş ayı üçün kompensasiya hesablamaq mümkün olmayacaq.
Üçüncü halda isə 10.06.2023-cü ildən 21.08.2023-cü il tarixinə kimi olan iş ilinə görə iki iş ayı və 10 təqvim günü vardır. Artıq burada 2023-cü ilin iyul ayı tam təqvim ayı olduğuna görə işçiyə kompensasiya hesablamaq mümkündür. Ona görə də 2 iş ayına görə kompensasiya ödəniləcək.
Nəzərə alsaq ki, işçiyə 30 gün əsas əmək məzuniyyəti düşür, onda hesablama belə olacaq:
(30 gün : 12 ay ) x 2 ay = 5 gün
İşçiyə 5 gün əmək məzuniyyətinə görə kompensasiya veriləcək.
Tutaq ki, işçinin 500 manat əməkhaqqısı vardır. Hesablamalar aşağıdakı kimi olacaq:
"500 manat : 1 təqvim ayı: 30,4) x 5 gün = 82,24 manat.
Beləliklə, həmin işçinin məziniyyətə görə kompensasiya məbləği 82,24 manat olacaq.

Tarix: 12 Sep 2023 | Baxılıb: 751

Oxşar xəbərlər

Hicama

Hicama

Hicama qədim misirlilərə əsaslanan təbabət üsullarından biridir və bir çox tibbi problemlərə kömək edir. 500 il əvvələ aid hicama üsulu olan kubok, geniş ağızlı şüşə,. banka və ya butulka ilə yaradılan əmiş gücü ilə dər

Elan yazarkən nələrə diqqət yetirmək lazımdır?

Elan yazarkən nələrə diqqət yetirmək lazımdır?

Bir məhsulun satışının uğurlu olması səbəblərindən biri məhsul haqqında təsirli elan və onu yaxşı təqdim etməkdir. Yaxşı hazırlanmış satış elanı potensial alıcıların diqqətini cəlb edə və onlarda məhsulunuzu qarşı ehtiya

Çin dolların qlobal mövqeyini zəiflətmək üçün hərəkətə keçib – Niyə bəzi ölkələri dollar narahat edi

Çin dolların qlobal mövqeyini zəiflətmək üçün hərəkətə keçib – Niyə bəzi ölkələri dollar narahat edi

Cənubi Amerika ölkəsi BVF-yə verdiyi son 44 milyard dollarlıq yardımdan 2,7 milyard dolları qaytarmaqda çətinlik çəkib. Ancaq həll yolu qeyri-ənənəvi olduğundan xalis dollar ehtiyatları az olan Buenos-Ayres ödənişi qismə

Evakuator xidməti sifarişi və evakuasiya qiymətləri

Evakuator xidməti sifarişi və evakuasiya qiymətləri

Avtomobil sahibisinizsə, nə vaxtsa evakuator xidmətinə ehtiyac duya bilərsiniz. Bu halla üzləşəndə narahat olmağa dəyməz. Çünki saytımızdakı evakuator xidmeti elanları vasitəsilə qısa zamanda evakuator sifariş edə bilərsiniz

Cambalkonlara necə qulluq edilir?

Cambalkonlara necə qulluq edilir?

İstənilən binaya və mənzil eyvanına zəriflik və üslub əlavə etmək üçün cambalkonlardan istifadə olunur. Cambalkonlar hər hansı bir evə və ya binaya gözəl bir əlavə olsalar da, gözəlliklərini və təhlükəsizliyini qorumaq üçü

Hərbi xidmətə çağırılan işçinin əmək müqaviləsinə xitam verilərkən son haqq-hesab necə hesablanmalıd

Hərbi xidmətə çağırılan işçinin əmək müqaviləsinə xitam verilərkən son haqq-hesab necə hesablanmalıd

Əmək Mə­cəl­ləsi­nin 74-cü mad­də­si­nə əsasən, tərəflərin iradəsindən və ya istəyindən asılı olmayaraq, əmək müqaviləsinə xitam verilən hallardan biri kimi işçinin hərbi və ya alternativ xidmətə çağırıldığı göstərilib. Çün­k

"Crab bucket theory" nədir?

"Crab bucket theory" nədir?

Deməli, belə! Tərcümədə bu – "Crab bucket theory" adlanır. Krablar üzərində müşahidə keçiriblər və buna əsasən bu metafora yaranıb. Ovlanmış krablar səbətə yığılır. Onlar ayrılıqda hər biri səbətin iç divarı il

Hazır bizneslərin satılma səbəbləri

Hazır bizneslərin satılma səbəbləri

Hazır biznesin satışı şəxsi və iş məsələlərinə görə müxtəlif səbəblərdən olur. İllərlə əmək və vəsait sərf edib qurulan hazır biznesin satılması qərarı doğru vaxtda verildikdə biznes itkisi deyil mənfəətlə nəticələnir. Hazı

İstifadə edilməmiş məzuniyyətə görə kompensasiya vergiyə necə cəlb edilir?

İstifadə edilməmiş məzuniyyətə görə kompensasiya vergiyə necə cəlb edilir?

Dövlət Vergi Xidmətinə istinadən xəbər verir ki, suala əmək qanunvericiliyi üzrə ekspert Nüsrət Xəlilov aydınlıq gətirir. Məzuniyyətə görə pul əvəzinin ödənilməsi iki şəkildə baş verə bilər – cari və keçmiş illərə görə ödənilə


ustalar elanlar sayti avto hisseler cam balkon internet klub satilir qarmon gold nomreler jaluz kombi ustasi ilkin odenissiz kreditle masinlar elanlar